ΛΙΤΟΧΩΡΟ / ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. Τα σπίτια μας έχουν ψυχή! (Γράφει η Δέσποινα Καρτσιούνα - Παπαζαχαρία).
Τα σπίτια μας έχουν ψυχή!
Ανοιχτά παράθυρα στο φως, δαρμένα απ' το Ολύμπιο αγιάζι, μα και γλυκασμένα από αέρι της θάλασσας μας, κρατούν τις θύμησες ζωντανές!
Περπατώντας στους δρόμους του χωριού έρχονται στο νου μου πολλά, καθώς αντικρίζω τα παλιά σπίτια που στέκουν αγέρωχα ή προσπαθούν να σταθούν παρά τα χρόνια τους και την εγκατάλειψη και τη μοναξιά που τα βασανίζει.
Μένουν γιατί έχουν ιστορία, έχουν πολλά να μας πουν!
Μα ....αν είχαν στόμα και φωνή....... Και όμως έχουν!
Είναι οι διηγήσεις των παλιών λιτουχωρνών που φέρνουν δάκρυα στα μάτια.
Πρέπει να γράφουν τα λόγια των σπιτιών για να μείνουν. Οι άνθρωποι φεύγουν και κείνα τους ξεπροβοδούν..
Κοιτούν παντού με τα μεγάλα παράθυρα της σάλας με το σαχνισι', δημιουργήματα της μακεδονικής αρχιτεκτονικής από πέτρα γερά θεμελιωμένη.
Η νινιε μας, όταν μιλούσε για τα γλέντια τους και τους γάμους και τους χορούς στις αυλές και στα ανώγια, έλαμπαν τα βαθουλωτά μάτια της!
Σκοτείνιαζε, όταν θυμόταν το τελευταίο αντίο των ανθρώπων τους και σιχοψιθύριζε ένα μοιρολόι:
Πόρτες μου ανοίξετε και αυλές μου μαραθείτε
Με ήρθε μήνυμα να πάω στο σεφέρι
Κι το σεφέρι είν' μακριά κι οι μέρες ήταν λίγις....'
Δύσκολα πέρασαν, μα χάρηκαν και πολλά!
Και τις γιορτινές μέρες, καθώς να δέρνει ο βοριάς και τα στολίζει το παγωμένο χιόνι πάλι την ιστορία τους λένε....!
Σ' αυτό το σπίτι πούρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
Κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλιους χρόνους να ζήσει!
Σ' αυτό το σπίτι το ψηλό
μι μάρμαρα στρουμένου
Πούχει τα χίλια πρόβατα
τα πιντακόσια γίδια
Κι χίλιασαν κι μίλιασαν
Κι γίνγκαν τρεις χιλιάδες!
Κι τ χρον μι γεια κι χαρά!
Καλή χρουνιά.
Νοσταλγικές θύμησες απ' το παλιό Λιτόχωρο
Δέσποινα Καρτσιούνα Παπαζαχαρία.