Τι είναι για εμάς ο σταυρός; Σύμβολο μαρτυρίου και σωτηρίας; Ή μόνο ένα κόσμημα για στολισμό μας; (Δυο σχόλια με αφορμή την Κυριακή τής Σταυροπροσκυνήσεως).

 

Τι είναι για εμάς ο σταυρός; 

Σύμβολο μαρτυρίου 

και σωτηρίας; 

Ή μόνο ένα κόσμημα 

για στολισμό μας;

 

 

ΣΗΜΕΡΑ,

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ,

ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,

ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΟΜΩΣ ΣΩΣΤΑ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΜΑΣ!

 

Σήμερα, μετά από τη Μεγάλη Δοξολογία τού Όρθρου, ο Σταυρός μεταφέρθηκε, με μια σεμνή πομπή, στο κέντρο τού Ναού και θα παραμείνει εκεί για όλη την εβδομάδα. Οπότε, στο τέλος κάθε Ακολουθίας αυτή την εβδομάδα, συνεχίζεται η προσκύνηση του Σταυρού.

 

Σταυρός; Ή μαντολίνο;

 

Η προσκύνηση του Σταυρού γίνεται με ευλάβεια, κάνοντας κανονικά τον σταυρό μας και όχι σαν να παίζουμε μαντολίνο.

Ενώνουμε τα τρία δάχτυλα του χεριού μας, δηλαδή τον «αντίχειρα», τον «δείκτη» και τον «μέσο», και όχι τα τέσσερα ή τα πέντε δάχτυλα. Και το χέρι μας (με τα 3 δάχτυλα ενωμένα, συμβολίζοντας την ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ), το χέρι μας λοιπόν

ανεβαίνει πρώτα στο μέτωπο,

κατεβαίνει στον ομφαλό,

μετά ανεβαίνει στον δεξιό ώμο

και, στη συνέχεια, καταλήγει στον αριστερό ώμο.

Έτσι σχηματίζουμε έναν σταυρό, πάνω μας!

Σήμερα, όμως, παρατηρούμε όχι μόνο λαϊκούς αλλά ακόμη και ιερωμένους, αντί να σχηματίζουν πάνω τους έναν σταυρό, να σχηματίζουν π.χ. ένα στραβό Υ…

Στη φωτογραφία που δημοσιεύουμε εδώ σήμερα, αποτυπώνουμε τη στιγμή κατά την οποία ένας ιερωμένος, αντί το χέρι του να καταλήγει στον αριστερό ώμο (ώστε να σχηματιστεί πάνω του ένας σταυρός), τελικά το χέρι του καταλήγει πάλι στην …κοιλιά του (και σχηματίζεται ένα στραβό Υ)! Κι αυτό το κάνει συνέχεια...

Δεν ισχυρίζομαι ότι αυτό το κάνει επίτηδες, δηλαδή από ασέβεια. Το κάνει, άραγε, από κακή συνήθεια; Το κάνει από λάθος; Το κάνει από σωματική αδυναμία; Πιθανόν! Δεν γνωρίζω. Το κάνει όμως...!

 

Σταυρός. Σύμβολο μαρτυρίου και σωτηρίας;

Ή απλώς ένα αντικείμενο στολισμού;

 

Επίσης, ο σταυρός όπου έχυσε το αίμα του ο Χριστός, στις μέρες μας και στη σκέψη πολλών ανθρώπων έχει χάσει τον ιερό συμβολισμό του και την αξία του, διότι, εκτός όλων των άλλων λόγων (αφού βρισκόμαστε σε μια εποχή παρακμής), ο σταυρός έχει γίνει ΚΑΙ αντικείμενο τέχνης!

Έτσι, ο σταυρός, από σύμβολο μαρτυρίου που είναι, έχει καταντήσει (στη σκέψη πολλών ανθρώπων) να είναι μ ό ν ο ένα περίτεχνο κόσμημα, του οποίου η αξία βρίσκεται στο χρυσάφι ή στο ασήμι, στα πολύτιμα πετράδια που περιέχει ή στην τεχνοτροπία που είναι κατασκευασμένο αυτό το κόσμημα.

Οπότε, αν βλέπουμε τον σταυρό  μ ό ν ο  ως ένα σύμβολο τέχνης, ομορφιάς και στολισμού, και τίποτε περισσότερο, αλλά κι αν κάνουμε τον σταυρό μας όχι με ευλάβεια αλλά έτσι απλώς για να λέμε ότι κάνουμε έναν σταυρό, τότε ο σταυρός τού Χριστού παύει να είναι για εμάς πηγή θυσίας, αναστάσεως, ελπίδας και σωτηρίας. Τότε μοιάζει με έναν σταυρό όπως ήταν εκείνος στον οποίο σταυρώθηκε ο αμετανόητος ληστής…

Γι’ αυτό, άλλωστε, όπως έλεγε ένας Σέρβος Ιερομόναχος, στον Γολγοθά υπήρχαν τρεις σταυροί. Αλλά μόνο ο ένας σώζει, ο Σταυρός τού Χριστού.

 

Επίκαιροι στίχοι

από την υμνολογία τής Εκκλησίας μας.

 

Απολυτίκιον του Σταυρού. Ήχος α’.

«Σώσον Κύριε τον λαόν σου

και ευλόγησον την κληρονομίαν σου,

νίκας τοις Βασιλεύσι (ή τοις ευσεβέσι)

κατά βαρβάρων (ή κατ’ εναντίων) δωρούμενος,

και το σόν φυλάττων

διά του Σταυρού σου πολίτευμα».